Romeo i Julia – streszczenie

Ważne osoby tragedii:
Eskalus — książę panujący w Weronie
Parys — młodzieniec ze szlachetnego rodu, krewny księcia
Monteki, Kapulet — naczelnicy dwóch domów nieprzyjaznych sobie
Pani Monteki, Pani Kapulet – ich małżonki
Romeo — syn Montekiego
Julia – czternastoletnia córka Kapuletów
Marta – mamka i opiekunka Julii
Merkucjo — krewny księcia i przyjaciel Romea
Benwolio — synowiec Montekiego i przyjaciel Romea
Tybalt — krewny Pani Kapulet
Laurenty — ojciec franciszkanin (w niektórych tłumaczeniach ojciec Wawrzyniec)
Baltazar — służący Romea
Samson, Grzegorz — słudzy Kapuleta
Abraham – służący Montekiego

Akcja toczy się w Weronie, a przez część piątego aktu w Mantui.

Romeo i Julia – streszczenie szczegółowe

Prolog

Dzieło rozpoczyna pieśń streszczająca dzieje Romea i Julii – urodzeni “pod nieszczęśliwą gwiazdą” kochankowie, potomkowie dwóch wrogich sobie rodów Werony musieli zmagać się z przeciwnościami losu. Ich śmierć doprowadziła do zgody pomiędzy zwaśnionymi stronami.

Akt I

Niedziela. Służący wrogich sobie rodów (Samson i Grzegorz od Kapuletów oraz Abraham od Montekich) kłócą się na ulicy Werony. W ich potyczkę angażują się Benwolio Monteki i Tybalt ze strony Kapuletów. Później nadchodzą małżeństwa Kapuletów i Montekich. Konflikt przerywa Książę, który zakazuje wszelkich walk na ulicach miasta: Jeżeli wzniecicie kiedyś waśń podobną, zamęt pokoju opłacicie życiem. A teraz wszyscy ustąpcie niezwłocznie. W późniejszym czasie przyjaciel Romea – Benwolio i pan Monteki rozmawiają o niepokojących objawach smutku Romea. Gdy nadchodzi Romeo, okazuje się, że przyczyną jego melancholii jest nieodwzajemniona miłość do Rozaliny, która ślubowała nigdy nikogo nie pokochać. Benwolio radzi, by Romeo skupił się na poszukiwaniu innych piękności, ten jednak obawia się, że żadna kobieta nie dorówna urodzie Rozaliny.

Kapulet rozmawia z Parysem o swojej córce. Parys chciałby pojąć Julię za żonę, jednak zdaniem jej ojca jest ona zbyt młoda – ma dopiero czternaście lat. Mężczyzna radzi Parysowi, by przyszedł na bal, który wydaje wieczorem. Przekazuje też służącemu list z nazwiskami gości i każe mu ich zaprosić. Ten jednak nie potrafi czytać, więc prosi o pomoc przechodzących młodzieńców. Okazują się być nimi Romeo i Benwolio. Romeo widząc, że wśród gości widnieje imię Rozaliny, chce przyjść na bal, na co Benwolio przystaje, mając nadzieję, że piękne dziewczęta zauroczą jego przyjaciela bardziej niż Rozalina. Jako że impreza odbywa się w domu Kapuleta, młodzieńcy postanawiają założyć maski.

W domu Kapuletów pani domu pyta swoją córkę Julię o jej plany małżeńskie. Julia mówi, że jeszcze nie myślała o zamążpójściu i nie wie, co to miłość. Pani Kapulet stwierdza, że w Weronie są dziewczęta, które wyszły za mąż wcześniej niż w wieku czternastu lat. Oznajmia, że Parys jest skłonny ją poślubić i przedstawia jego zalety, a wspiera ją opiekunka Marta. Julia, posłuszna matce, zgadza się przemyśleć tę sprawę i przyjrzeć Parysowi podczas wieczornego balu.

W balu u Kapuletów uczestniczą przebrani Romeo, Merkucjo i Benwolio. Kapulet, powiadomiony o ich przybyciu przez Tybalta, nie jest zadowolony, lecz tradycja gościnności nakazuje, by nic im się nie stało – pozwala więc im pozostać. W momencie, gdy Romeo dostrzega Julię, natychmiast zapomina o Rozalinie i zakochuje się w młodziutkiej córce Kapuleta. Julia także nie jest wobec niego obojętna. Między młodymi dochodzi do pierwszego i drugiego pocałunku.

Gdy do dziewczyny podchodzi Marta i informuje, że jest oczekiwana przez matkę, Romeo uzmysławia sobie, że Julia jest córką Kapuletów. Opuszczając dom Kapuletów wraz ze wschodem słońca czuje, jakby jego słońce zaszło.

Akt II

Romeo nie chce opuszczać miejsca, w którym zostało jego serce. Przekrada się do ogrodu Kapuletów. Słyszy słowa Juliii, która pojawia się na balkonie: Romeo! Czemuż ty jesteś Romeo! Wyrzecz się swego rodu, rzuć tę nazwę! Lub jeśli tego nie możesz uczynić, to przysiąż wiernym być mojej miłości, A ja przestanę być z krwi Kapuletów. Młodzi wyznają sobie miłość. Romeo próbuje przyrzekać i obiecywać, jednak Julia studzi jego zapał – nie chce obietnic i przyrzeczeń, pragnie jedynie miłości. Oboje boją się reakcji ich rodzin, wiedzą, że krewni Julii mogą zabić Romea. Decydują się jednak wziąć ślub.

Poniedziałek. Romeo szuka pomocy u ojca Laurentego i opowiada mu o swoim uczuciu. Zakonnik cieszy się, że Romeo zapomniał o Rozalinie, ale jest zaniepokojony tym, że Romeo kolejny raz daje się ponieść szaleńczej miłości – tym razem do Julii, co może mu przynieść śmierć. Jedyna nadzieja wg zakonnika to możliwość, że ślub młodych pogodzi oba rody, więc decyduje się go udzielić. Romeo przekazuje Marcie przysłanej przez Julię wiadomość dla dziewczyny: Powiedz jej, aby pod pozorem spowiedzi przyszła za parę godzin do celi ojca Laurentego, tam ślub weźmiemy. Marta przekazuje wiadomość i młodzi pobierają się w celi zakonnika.

Akt III

Romeo wraz z Benwoliem i Merkucjem spacerują po ulicy i natrafiają na Tybalta. Merkucjo i Tybalt zaczynają się kłócić, a Romeo próbuje ich pogodzić, lecz jedynie pogarsza sytuację: Tybalt nie rozumie jego aluzji o bycia jak bracia, a słowa o “powodzie do kochania” uznaje za drwiny. Tybalt atakuje Merkucja i rani go, a ten umiera. Zrozpaczony Romeo w chęci pomszczenia przyjaciela zabija Tybalta. Teraz musi uciekać z Werony, gdyż złamał prawo ustanowione przez Księcia. Książę Eskalus skazuje go na dożywotnie wygnanie z Werony.

Gdy Julia dowiaduje się od Marty o tych tragicznych wydarzeniach, jest zrozpaczona. Najpierw jest zła na swego Romea, lecz później opanowuje się i usprawiedliwia męża (Romeo jest nim od trzech godzin). Dziewczyna czuje, że musi spotkać się z ukochanym.

W swojej celi ojciec Laurenty przekazuje młodemu Montekiemu informację o tym, że Książę skazał go na dożywotnie wygnanie. Jest to dla Romea jak kara śmierci. Nadchodzi Marta z wiadomością, że Julia płacze i woła na zmianę imiona Romea i Tybalta (był jej kuzynem). Laurencjusz każe przekazać dziewczynie, że niebawem odwiedzi ją jej ukochany. Marta zostawia młodemu Montekiemu dar od dziewczyny – pierścień. Zakonnik sugeruje, by młodzi spędzili razem noc, a później Romeo ma jechać do Mantui, zaś jeden z braci będzie go powiadamiał o tym, co się dzieje w Weronie.

Pan Kapulet uznaje, że Julia potrzebuje odwrócenia uwagi od żałoby i postanawia, że w czwartek wyda ją za Parysa. O świcie w swoim pokoju Julia żegna się z Romeem, mając złe przeczucia. Wchodzi jej matka i widząc, jak smutna jest jej córka, składa to na karb żalu po Tybalcie i wściekłości, że „łotr Romeo” jeszcze nie poniósł kary. Przekazuje córce „wesołe nowiny”: informuje Julię o jej ślubie z Parysem. Julia odmawia, co rodzi zdenerwowanie jej matki i gniew ojca. Kapulet nazywa ją niewdzięcznicą i jest wściekły, że Julia nie docenia załatwienia jej najlepszej werońskiej partii. Obrzuca dziewczynę wyzwiskami i grozi wydziedziczeniem, jeśli nie będzie posłuszna. Julia nie znajduje wsparcia w matce ani w Marcie, więc decyduje się iść po poradę do ojca Laurentego. Rodzicom zaś przekazuje, że idzie do spowiedzi.

Akt IV

Wtorek. W celi zakonnika Julia spotyka Parysa, który chciał dopełniać formalności związanych z czwartkowym ślubem. Dziewczyna jest bardzo oschła dla młodzieńca, co go wcale nie zraża. Julia prosi franciszkanina o pomoc i zapowiada, że jeśli nie znajdzie on sposobu na wyjście z tej sytuacji, odbierze sobie życie. Laurenty postanawia jej pomóc. Obmyśla plan: da jej miksturę głęboko usypiającą i pozorującą śmierć, którą zażyje Julia i dla rodziców będzie wyglądać jak martwa. Stan ten będzie trwał 42 godziny, po których Romeo zabierze ją do Mantui.

W domu dziewczyna zgadza się na ślub, czym uspokaja rodziców. Wieczorem odprawia Martę ze swojego pokoju. Pomimo obaw, czy mikstura zadziała, wypija ją w imię swojej miłości do Romea i zapada w głęboki sen.

Środa. Rano Marta odnajduje Julię, która wygląda na martwą. Ślub zostaje odwołany, a zrozpaczeni rodzice lamentują nad stratą swego dziecka. Ojciec Laurenty rozpoczyna przygotowania do pozorowanego pogrzebu.

Akt V

Czwartek. W Mantui Romeo dowiaduje się od Baltazara o śmierci dziewczyny. Zrozpaczony postanawia zakupić w aptece truciznę i wypić ją, leżąc u boku swej żony. Aptekarz, choć trucizna jest zakazana, sprzedaje specyfik, gdyż potrzebuje pieniędzy. Romeo wyrusza do Werony.

W Weronie ojciec Laurenty rozmawia z bratem Janem, któremu wcześniej przekazał do Romea list wyjaśniający, że śmierć Julii jest jedynie pozorowana. Okazuje się, że Jan nie mógł go dostarczyć – został objęty kwarantanną i był przetrzymywany w mieście. Laurenty zdaje sobie sprawę, że niedostarczenie listu może mieć straszne konsekwencje. Posyła po metalowy drąg, by odsłonić grobowiec Julii.

Przy grobowcu Kapuletów Romeo daje Baltazarowi list do swego ojca. Gdy spotyka zrozpaczonego Parysa, ten go atakuje, zaś Romeo go zabija. Młodzieniec składa jego ciało w grobowcu, wzdycha do Julii i z jej imieniem na ustach zażywa truciznę, po czym umiera. Jego ciało i zabitego Parysa znajduje ojciec Laurenty. Wówczas budzi się Julia. Laurenty, słysząc wartę, ucieka, zaś Julia widzi swego męża martwego. Widząc buteleczkę w jego dłoni, rozumie, że Romeo się otruł. Dla niej mikstury nie wystarczyło, więc dziewczyna bierze sztylet swego ukochanego i przebija się nim. Pada na ciało męża i umiera. 

Tak młodzi kochankowie zostają znalezieni przez dowódcę warty, Księcia i Kapuleta z żoną. Niedługo wchodzą Monteki. Laurenty opowiada zszokowanym rodzicom, jak wielka miłość połączyła ich dzieci. Jego historię potwierdza list od Romea do ojca dany Baltazarowi.

Monteki i Kapuleti godzą się, stojąc nad ciałami swych dzieci. Decydują, że należy uhonorować miłość młodych – Monteki poświęci Julii posąg ze szczerego złota, zaś Romeo otrzyma miejsce na wieczny spoczynek u jej boku. 

By sprawdzić, jak dobrze znasz treść „Romea i Julii”, kliknij poniżej: