Imiesłów

Poniższa strona prezentuje tylko najważniejsze informacje o imiesłowach. By w pełni i od podstaw opanować wiedzę dotyczącą tej części mowy, kliknij poniżej.

Imiesłowy i ich rodzaje

Imiesłowy to nieosobowe formy czasownika. Mogą znaczeniowo nawiązywać do przymiotników i przysłówków – zachowują się bowiem jak te części mowy.

Imiesłowy przymiotnikowe

Są nieosobowymi formami czasownika, choć wyglądają i zachowują się jak przymiotniki. Dzielimy je na czynne i bierne. 

Imiesłowy
przymiotnikowe czynne
Imiesłowy
przymiotnikowe bierne
zakończone na:
-ący, -ąca, -ące
zakończone na:
-ny, -na, -ne,
-ty, -ta, -te,
-ony, -ona, -one.
Przykłady:
biegający, pytający, robiące,
mówiąca, skacząca, śpiąca,
lubiące, udające, biorące
Przykłady:
znany, pytana, robione,
myty, skryta, zmyte,
lepiony, bielona, mylone
Imiesłowy przymiotnikowe czynne i bierne

Uwaga! Imiesłowów nie można rozpoznawać jedynie po końcówce. Zawsze trzeba sprawdzić, czy dany wyraz pochodzi od czasownika. Przykładowo:

  • bielony – pochodzi od czasownika bielić, jest zatem imiesłowem przymiotnikowym (biernym),
  • zielony – pochodzi od rzeczownika zieleń, jest zatem przymiotnikiem.

Pisownia nie z imiesłowami przymiotnikowymi

  • “Nie” z imiesłowami przymiotnikowymi piszemy łącznie, np. niezbyty, niemalowany, nieoceniony, niewydane.

Imiesłowy przysłówkowe

Są nieosobowymi formami czasownika wyglądającymi i zachowującymi się jak przysłówki. Nie odmieniają się. Dzielimy je na uprzednie i współczesne. 

Imiesłowy
przysłówkowe uprzednie
Imiesłowy
przysłówkowe współczesne
zakończone na:
-wszy, -łszy
zakończone na:
-ąc
Przykłady:
umywszy, zapytawszy, znalazłszy,
uczesawszy, wyszedłszy, padłszy
Przykłady:
siedząc, skacząc, myjąc,
rozmawiając, licząc, pytając
Imiesłowy przysłówkowe uprzednie i współczesne

Pisownia nie z imiesłowami przysłówkowymi

  • “Nie” z imiesłowami przysłówkowymi zawsze piszemy rozdzielnie, np. nie patrząc, nie słuchając, nie wyremontowawszy, nie zarobiwszy, nie ukradłszy, nie wypiwszy.

Zobacz też: Pozostałe części mowy