Na skróty:

• Rozpoznawanie przysłówka
• Stopniowanie przysłówka
• Wyrażenie przyimkowe z przysłówkiem
• Pisownia nie z przysłówkami
• Podsumowanie

Najważniejsze informacje o przysłówku

Przysłówek jest częścią mowy, której zadaniem jest informowanie o sposobie, miejscu i czasie. Określa także właściwości oraz czynności i stany. Definicja brzmi:

Przysłówek to nieodmienna część mowy określająca sposób, miejsce, czas, a także czynności, stany oraz inne cechy. Odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy?

Przysłówek łączy się najczęściej z czasownikiem (np. chodzić szybko, myśleć intensywnie, badać wytrwale), ale nierzadkie są również jego połączenia z przymiotnikiem (niezwykle kolorowe, bardzo smaczny, wyjątkowo uparta) bądź innym przysłówkiem (bardzo wesoło, niesamowicie mocno).

Uwaga!
Wiele przysłówków pochodzi od przymiotników. Podobne są też ich pytania: jak? w przypadku przysłówka oraz jaki? w przypadku przymiotnika. Spójrz poniżej, by zrozumieć różnicę pomiędzy tymi dwiema częściami mowy:

Sprawdź się!

Pod poniższym linkiem znajdziesz quiz, dzięki któremu przećwiczysz odróżnianie przysłówków od innych części mowy.

Rozpoznawanie przysłówków

Stopniowanie przysłówka

Przysłówki to nieodmienne części mowy, jednak te z nich, które pochodzą od przymiotnika i odpowiadają na pytanie: jak? zazwyczaj można stopniować. Proces ten jest identyczny jak w przypadku przymiotnika: wyróżniamy trzy stopnie – równy, wyższy i najwyższy – informujące o natężeniu danej cechy. Ponadto istnieją trzy rodzaje stopniowania: proste inaczej zwany regularnym, nieregularne (przysłówki dobrze, źle, mało, dużo) i opisowe (gdy musimy dodać słowo „bardziej”).

• Wyróżniamy trzy stopnie: stopień równy, wyższy i najwyższy.
• Trzy sposoby, na które można stopniować:
  • prosty, inaczej nazywany regularnym:
    • miło, milej, najmilej
  • nieregularny:
    • dobrze, lepiej, najlepiej
  • opisowy:
    • słodko, bardziej słodko, najbardziej słodko

Stopniowanie możemy przeprowadzać również w dół, by ukazać osłabienie natężenia cechy. Stopniowanie takie zawsze przybiera formę opisową, zaś słowem dodawanym jest „mniej”:

• elegancko, mniej elegancko, najmniej elegancko,
• ślisko, mniej ślisko, najmniej ślisko,
• optymistycznie, mniej optymistycznie, najmniej optymistycznie.

Zagraj!

W poniższym quizie przećwiczysz rozpoznawanie stopnia przysłówków. Drugi quiz polega na grupowaniu przysłówków według sposobu ich stopniowania. Pamiętaj, że nie wszystkie przysłówki możemy stopniować!

Stopnie przysłówków

Rodzaje stopniowania przysłówków

Wyrażenie przyimkowe

Podobnie jak rzeczownik, liczebnik i zaimek, przysłówek wraz z przyimkiem tworzy tzw. wyrażenie przyimkowe. Przyimki określają zależności przestrzenne i czasowe, np. za, pod, na, obok, w, u, dla, spoza, sponad, de itp. Przykładowe wyrażenia przyimkowe z przysłówkami: za późno, po kryjomu, po cichu, od dawna, za wcześnie.

Pisownia nie z przysłówkami

Dodając do przysłówka przedrostek „nie” lub „bez”, utworzymy jego przeczenie: bezwładnie, beztrosko, bezwzględnie, niebywale, niemądrze, niesympatycznie, niebezpiecznie.

Zasady dotyczące pisowni partykuły nie z przysłówkami są identyczne jak z przymiotnikami. Nie z przysłówkami w stopniu równym piszemy łącznie zaś w stopniu wyższym i najwyższym osobno.

Sprawdź się!

Poniżej znajdziesz quiz, dzięki któremu przećwiczysz pisownię łączną i rozdzielną partykuły „nie” z przysłówkami.

Pisownia nie z przysłówkami

Podsumowanie

Sprawdź, czy znasz już nastepujące zagadnienia związane z przysłówkiem:

• Jak rozpoznać przysłówek?
• Czy jest częścią mowy odmienną czy nieodmienną?
• Co określa przysłówek?
• Na jakie pytania odpowiada?
• Z jakimi częściami mowy może się łączyć przysłówek?
• Na czym polega stopniowanie przysłówka?
• W jakich trzech stopniach może występować przysłówek?
• Jakie rozróżniamy rodzaje stopniowania?
• Które przysłówki stopniują się nieregularnie?
• Na czym polega stopniowanie w dół?
• Jaki rodzaj stopniowania musimy zastosować w stopniowaniu w dół?
• Czym jest wyrażenie przyimkowe?
• Jak piszemy partykułę „nie” z przysłówkami w różnych stopniach?

Jeśli czujesz się pewnie w zagadnieniach związanych z przysłówkiem, podejdź do testu podsumowującego. Nie będzie łatwy! Powodzenia!

Test podsumowujący wiedzę z zakresu przysłówka 

Przysłówek – materiały do wydruku

Naucz się pozostałych części mowy:

• rzeczownik od podstaw
• przymiotnik od podstaw
• czasownik od podstaw
• imiesłów od podstaw
• liczebnik od podstaw
• zaimek i nieodmienne części mowy od podstaw

---